Telc Bị Cấm Thi Ở Việt Nam

Hai cô gái Việt Nam vừa bị bắt tại Nhật Bản vì bỏ thi thể con mới sinh. Trong cả hai trường hợp, những cô gái này đều nói là họ sợ mất việc làm thực tập sinh kỹ năng nếu chủ lao động phát hiện họ có thai. Hai người nằm trong số khoảng 400.000 thực tập sinh kỹ năng, chỗ dựa cho các ngành nghề của Nhật Bản, và con số này đang gia tăng. Vụ việc 2 người bị bắt vào tháng 11 năm ngoái ở các tỉnh Hiroshima và Kumamoto thuộc miền Tây làm bộc lộ sự phân biệt đối xử và tập quán làm việc không công bằng mà các chủ lao động Nhật Bản và các đơn vị trung gian Việt Nam đặt ra.

Những cô gái bị ép buộc phá thai

Một thực tập sinh kỹ năng trả lời phỏng vấn của NHK với điều kiện giấu tên cho biết cô buộc phải trở về Việt Nam vì mang thai. Cô đến Nhật Bản khoảng 2 năm trước với tư cách là thực tập sinh kỹ năng, với mục đích hỗ trợ gia đình ở Việt Nam. Được hơn một năm, cô có quan hệ với một thực tập sinh khác và có thai. Cô nói rằng cô rất vui nhưng cũng rất lo lắng vì biết tin một đồng nghiệp có thai đã bị đuổi việc và phải về nước.

Nỗi sợ hãi của cô đã thành hiện thực khi chủ lao động nói với cô rằng cô không còn được phép làm việc tại nhà máy nữa, viện lẽ cô đã vi phạm quy định vì mang thai. Cô cho biết chủ lao động đã gây áp lực buộc cô phải phá thai, nhưng cô và bạn trai đã không đồng ý. Lo lắng có thể bị đưa về nước mà không có cách nào trả nợ, cô đã tìm đến một nhóm hỗ trợ để được giúp đỡ.

Cô nghĩ mình cần tiếp tục công việc vì gia đình và đứa con sắp chào đời, nên đã tạm thời trở về Việt Nam vào năm ngoái và đã sinh một bé trai khỏe mạnh. Trong thời gian cô ở Việt Nam, nhóm hỗ trợ mà cô tìm đến để được tư vấn đã đàm phán với chủ lao động, và cô đã được phép quay lại làm việc. Nhưng cô phải để lại con thơ ở Việt Nam.

Nhật Bản không cho phép lao động người nước ngoài mang theo trẻ sơ sinh nếu muốn tham gia chương trình thực tập sinh kỹ năng. Cô gái trên cho biết được nhìn thấy con trai nhiều lần trong ngày qua các cuộc gọi điện video, nhưng cô rất nhớ con và ước có thể ôm ấp con và tận mắt thấy con khôn lớn.

Cô nói rằng cô không hiểu tại sao mình và các thực tập sinh kỹ năng nước ngoài khác lại không được phép sinh và nuôi con trong khi tiếp tục làm việc, mặc dù các đồng nghiệp Nhật Bản thì lại có thể.

Các bà mẹ bị bắt và nỗi sợ phải về nước

Trong trường hợp ở Hiroshima, cô gái 26 tuổi bị bắt và bị khởi tố. Phía công tố nói rằng cô đã sinh em bé tại ký túc xá của công ty, nhưng đứa trẻ sơ sinh đã chết ngay sau đó. Họ nói rằng cô đã chôn xác đứa bé trong sân ký túc xá. Xác bé được phát hiện trong tình trạng bên ngoài không có vết thương nào và vẫn còn nguyên dây rốn và nhau thai.

Vào tháng 1, một phóng viên của NHK đã gặp cô tại trại tạm giam của cảnh sát, nơi cô đang bị giam giữ. Cô cho biết cô lo sợ sẽ bị đưa về Việt Nam nếu bị phát hiện đã sinh con. Cô cảm thấy không thể nói chuyện này với bất cứ ai.

Trường hợp ở Kumamoto liên quan đến một cô gái 21 tuổi cũng phải đối mặt với tội danh tương tự. Các công tố viên nói rằng cô sợ sẽ bị ép buộc về Việt Nam nếu việc cô có thai bị phát hiện. Cô cũng chẳng biết nói với ai về việc này.

Chính phủ Nhật Bản cấm các doanh nghiệp đối xử bất lợi với thực tập sinh kỹ năng nước ngoài vì lý do mang thai và sinh con. Chính phủ cũng đảm bảo cho những người lao động này có quyền được nghỉ thai sản và chăm con như các đồng nghiệp Nhật Bản.

Nhưng trên thực tế, tình hình hoàn toàn khác. Một nhân viên tư vấn giúp người Việt Nam tìm việc thực tập kỹ năng tại Nhật Bản nói với đài NHK rằng thực tế là thực tập sinh nữ không được khuyến khích mang thai. Ông cho biết người nước ngoài được tuyển dụng cho các lĩnh vực thiếu lao động, bao gồm nông nghiệp và ngư nghiệp, và được yêu cầu làm việc liên tục trong thời gian thực tập kéo dài từ 1 đến 3 năm.

Mang thai và sinh con có nghĩa là phải nghỉ làm, điều mà nhà tư vấn này nói là một sự vi phạm thoả thuận với chủ lao động Nhật Bản. Và khi một thực tập sinh mang thai, điều đó lại ảnh hưởng đến uy tín của các tổ chức phái cử phía Việt Nam. Do đó, các công ty phái cử đã cấm người tham gia chương trình này mang thai, một số nơi còn làm chặt hơn bằng cách yêu cầu thực tập sinh trả khoản tiền phạt 5.000 đôla nếu họ không thể hoàn thành chương trình thực tập vì bất kỳ lý do gì, kể cả mang thai.

Quy định phạt đó được áp dụng cùng với tiền hoa hồng và các khoản lệ phí khác mà nhiều thực tập sinh phải trả để sang Nhật Bản. Nhà tư vấn trên cũng cho biết tổng số tiền có thể lên đến 10.000 đôla, một số tiền lớn đối với hầu hết thực tập sinh.

Những cô gái bị cô lập hãy tìm trợ giúp

Nhiều thực tập sinh kỹ năng nước ngoài khi phát hiện có thai đã tìm đến Xơ Maria Lê Thị Lang ở một nhà thờ Công giáo trong thành phố Kawaguchi, tỉnh Saitama, để xin lời khuyên. Bà đã tư vấn cho 50 trường hợp vào năm ngoái, trong đó có 5 trường hợp vào tháng 12. Bà nói rằng những vụ việc ở Hiroshima và Kumamoto là kết quả của cảm giác bị cô lập quá mức mà những cô gái này đang phải trải qua.

Xơ Maria đang cố gắng cải thiện tình hình. Bà đang làm việc với các tổ chức công đoàn hỗ trợ lao động người nước ngoài để thuyết phục bên sử dụng lao động cho phép thực tập sinh tiếp tục thực tập sau khi mang thai và sinh con. Bà cũng liên hệ với các nhóm hỗ trợ chăm sóc trẻ em nhằm giúp các thực tập sinh nào cần phải để lại con ở quê nhà để tiếp tục làm việc tại Nhật Bản.

Bà cho biết nhiều lao động người nước ngoài cảm thấy phải che giấu việc mang thai vì áp lực nợ nần của gia đình, và một số coi phá thai là lựa chọn duy nhất. Nhưng Xơ Maria đang thúc giục họ hãy tìm kiếm lời khuyên, và hãy nhớ họ có quyền có con.

Các nhóm Facebook sau đây có tư vấn liên quan đến việc mang thai dành cho thực tập sinh kỹ năng và du học sinh Việt Nam. https://www.facebook.com/HotlineTTS https://www.facebook.com/groups/785077908560391